Kayıt kabul davaları, icra ve iflâs hukuku kurumu içerisinde açılmış olan bir maddî hukuk davası olup alacağı iflâs idaresi tarafından reddedilen alacaklının, alacağını ispat etmek ve alacağını hüküm altına aldırmasına hizmet eder. Bu anlamda davacının açmış olduğu kayıt kabul davası mahiyeti gereği bir alacak davası ise de davacı bu davada alacağının sıra cetveline kayıt ve kabulünü talep eder.
İflâs kararı verilmeden önce müflise karşı alacak ya da itirazın iptali davası açılması halinde iflâs idaresi alacağın varlığını kabul eder ise; bu aynı zamanda davanın kabulü teşkil eder ve davanın kabulüne ilişkin sonuçları doğurur. Böyle bir durumda alacak sıra cetveline çekişmesiz olarak yazılır ve dava hakkında karar verilir. İflâsın açılmasından önce müflise karşı açılmış olan alacak veya itirazın iptali davalarındaki alacağı iflâs idaresi kabul etmez ise, iflâsın açılmasından sonra bu davalara kayıt kabul davası olarak devam edilir ve bu davaya iflâs idaresi devam eder.
Kayıt kabul davaları alacağın iflas masasına kaydı istemine ilişkin olup, alacağın ödenmesi ancak tasfiye sonunda masa mevcudunun sıra cetveline uygun biçimde dağıtımı aşamasında gerçekleşir ve alacakların tam olarak ödenip ödenmeyeceği ancak bu aşamada anlaşılabilir. Davacının açmış olduğu kayıt kabul davasının kabulüne karar verilirse; iflâs idaresi, sıra cetvelini mahkemenin kararına göre tekrar düzenler.
Kayıt kabul davalarında basit yargılama usulü uygulanır. İspat yükü ise davacı üzerindedir. Alacaklı, açmış olduğu kayıt kabul davasında alacağının varlığını ispat etmekle yükümlüdür. Alacağı reddedilen alacaklı, açmış olduğu davada alacağını bildirirken sunduğu belgeler ve bilgiler ile bağlı değildir. Bu kapsamda alacaklı kayıt kabul davasında iddiasını genişletebilir ve yeni deliller sunabilir. İflas masası da sıra cetvelinde alacak için bildirdiği sebeplerle bağlı olmayıp açılan kayıt kabul davasında yeni deliller ve yeni iddialar ileri sürülebilir.
İflâsta kayıt kabul davası harcı için farklı görüşler olmakla birlikte, ağırlıklı görüşe göre maktu harç ödenmektedir. İflâsta kayıt kabul davası, sıra cetvelinin ilânından sonra 15 gün içerisinde İcra ve İflas Kanunu madde 154 fıkra 3 uyarınca müflisin iflâsının açılmasına karar veren ticaret mahkemesinin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesinde açılır.
Av. Yılmaz GÜNEŞ