CEZASI
Göçmen Kaçakçılığı Suçunda yetkili mahkeme, temel kural CMK m.12/1 uyarında suçun işlendiği yer mahkemesidir. Göçmen Kaçakçılığı suçunun cezası 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası olduğundan görevli mahkeme, asliye ceza mahkemesidir.
Göçmenler için hayati tehlike doğar ve onur kırıcı muameleye maruz kalırlarsa cezalar yarısından üçte ikisine artırılır.
Birden fazla kişi tarafından birlikte işlenirse ceza yarı oranında artırılır.
Bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenirse ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
FAİLİ
Kara, Deniz ve Hava Yoluyla Göçmen Kaçakçılığına Karşı Protokol’ün 5. maddesi, göçmenlerin cezai kovuşturmaya tabi tutulamayacağını düzenlemektedir. Yani göçmenler, suçun faili olamazlar.
FİİL
Suçun maddi unsuru Türk vatandaşı olmayan kimsenin yasal olmayan yollarla;
Ülkeye sokulması
Ülkede kalmasına olanak sağlanması
Ülke dışına çıkma olanağı sağlanması veya Türk vatandaşının ülke dışına çıkmasına imkân sağlanmasıdır.
Yabancının yasal yollardan ülkeye girmesi, ancak oturma süresi sona erdiği halde yasal olmayan yollardan maddi menfaat temin ederek oturma süresinin uzatılması imkânının sağlanması halinde de söz konusu suçun maddi unsuru gerçekleşmiş olacaktır.
İcrai hareketle işlenebileceği gibi ihmali hareketle de işlenebilir. Bir yabancının yasadışı yollardan ülkede kalmasını sağlayan bir failin fiilini fark eden yabancılar servisinde çalışan bir kamu görevlisinin olaya göz yumması halinde fiil ihmali hareketle suça iştirak olacaktır.
Göçmen kaçakçılığı suçunun oluşumu için, bir zararın ortaya çıkmış olması aranmaz,
Hukuka aykırı yollardan göçmenleri ülkeye sokmak veya ülke dışına çıkarmak için sahte evrak düzenlemek halinde hem göçmen kaçakçılığı ve hem de sahtekârlık, sahte belge kullanmak suçları oluşacak, fail gerçek içtima hükümleri gereği iki suçtan cezalandırılacaktır.
KANUN
Göçmen kaçakçılığı
Madde 79- (1) Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabancıyı ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkan sağlayan,
b) Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkan sağlayan,
Kişi, beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Suç, teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur
(2) Suçun, mağdurların;
a) Hayatı bakımından bir tehlike oluşturması,
b) Onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi,
hâlinde, verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır.(23)
(3)Bu suçun; birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde verilecek ceza yarısına kadar, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
(4) Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Yargıtay 4.Ceza Dairesi Esas: 2020/ 19932 Karar: 2023 / 20628 Karar Tarihi: 24.06.2021
“Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede, başkaca nedenler yerinde görülmemiştir. Sanıkların fikir ve eylem birliği içerisinde, 49 Suriye uyruklu kişiyi yasa dışı yollardan yurt dışına çıkarmaya çalışırken yakalandıkları, sanıkların kullanmakta olduğu araçların içinde bulunan şişme bot ve bu bota ait kürek ile can yelekleri bulunduğu ve sanıkların üzerine atılı suçu işlediklerinin dosya kapsamından anlaşılması karşısında göçmen kaçakçılığı suçundan mahkumiyetleri yerine beraatlerine karar verilmesi, Kanuna aykırı ve O Yer Cumhuriyet Savcısının temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden tebliğnameye uygun olarak, HÜKÜMLERİN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 24/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.”
Yargıtay 4.Ceza Dairesi Esas: 2023/ 19029 Karar: 2023 / 20821
“1- Sanığa yükletilen göçmen kaçakçılığı eylemiyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu öğelerinin ve bu eylemin sanık tarafından işlendiğinin Kanuna uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı, Eylemin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanunda öngörülen suç tipine uyduğu,
Suç tarihi itibariyle yürürlükte olan 6008 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik TCK’nın 79/1-son maddesinde, teşebbüs aşamasında kalması halinde dahi suçun tamamlanmış kabul edileceğinin düzenlenmiş olmasına rağmen, sanık hakkında uygulanma olanağı bulunmayan TCK’nın 35. maddesi uyarınca indirim yapılarak eksik ceza tayin edilmiş, TCK’nın 79/1. maddesi uyarınca, hapis cezası yanında ayrıca adli para cezasına hükmedilmesi gerektiği gözetilmemiş ise de aleyhe temyiz olmadığından bozma yapılamayacağı,
Anlaşıldığından, sanık …’ın ileri sürdüğü nedenler yerinde görülmediğinden, tebliğnameye uygun olarak, TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKMÜN ONANMASINA,”
Yargıtay 1.Ceza Dairesi Esas: 2020/ 2957 Karar: 2023 / 6087
“2-) Sanıklar hakkında göçmen kaçakçılığı suçlarından kurulan mahkûmiyet hükümlerine yönelik Bölge Adliye Mahkemesinin düzeltilerek istinaf başvurularının esastan reddine ilişkin kararının incelenmesinde ise;a- Sanıklar hakkında TCK’nin 79/1-b maddesi uyarınca uygulama yapılırken, kasıtlarının yoğunluğu, suçun işleniş biçimi, suçun işlenmesinde kullanılan araç, suçun işlendiği zaman, meydana gelen zarar ve tehlikenin ağırlığı dikkate alındığında, hapis ve adli para cezalarının TCK’nin 61. maddesindeki ölçütler ve TCK’nin 3. maddesindeki cezada orantılılık ilkesi dikkate alınmak suretiyle alt sınırdan uzaklaşılarak tayin olunması gerektiği düşünülmeden, yazılı şekilde uygulama yapılmak suretiyle eksik cezalara hükmolunması, b-TCK’nin 79. maddesinde düzenlenen göçmen kaçakçılığı suçunda, göçmenlerin suçun konusunu oluşturması nedeniyle zincirleme suç hükümlerinin uygulanması mümkün olmadığı halde, sanıklar hakkında TCK’nin 43/2-1. maddesi uygulanması suretiyle fazla cezalara hükmolunması,
Bozmayı gerektirmiş olup;”
Av. Yılmaz GÜNEŞ